Cisne negro

Bucle: fe na perfección

Todos coñecemos a Nina, a rapaza máis brillante de clase, aquela que cando o grupo do colexio quedaba un momentiño para intercambiar cromos dos Bollycao ela se ía correndo para chegar a tempo a solfexo. Os nosos pais poñíannola como exemplo pola súa constancia, a súa entrega, o seu sacrificio; nós admirabámola ao mesmo tempo que considerabamos imposible chegar ao seu nivel, xa fose unha posibilidade real ou inventada para acalar a nosa conciencia e poder proseguir co noso xogo. Nina buscaba ser perfecta, e lográbao aos nosos ollos, pero a non os dos seus pais...Y pouco a pouco, os ollos deles fixéronse os dela, e empezou a esixirse máis e máis. Quizais no teu caso non fose Nina senón Max, o experto en matemáticas tímido e asocial, pero todos nos topamos con eles.

Conseguir achar a perfección que ahueque a súa soidade existencial é o labor común que teñen todos os personaxes de Darren Aronofsky. Dende o Max Cohen de Pi, fe no caos (Pi: Faith in Chaos, 1998), pasando polo exemplo capital de Tom Creo en A fonte da vida (The Fountain, 2006) ata aterrar en Randy O loitador (The Wrestler, 2008), todos e cada un deles loitan co maior vilán posible, os seus propios medos, aqueles instalados no seu interior e normalmente alimentados por unha relación traumática cos seus proxenitores (ou descendentes). Nina Sayers, a protagonista de Cisne negro, non é allea a ese patrón e repite os mesmos pasos que os seus antecesores: relación pouco sa coa nai, ausencia do pai, vida centrada no ámbito laboral, excelencia profesional, pouca sociabilización... O elemento que abre a caixa de Pandora para todos eles é sempre a desvinculación cun familiar, a nai na maioría de casos pero tamén a esposa ou a filla, e a partir de aí xérase a fatalidade, o caos que parece entender de conceptos xenéticos. Adiccións e esquizofrenias formulan o nacemento do Mr. Hyde, primeiro ao chegar as alucinacións, logo a autoflaxelación, máis tarde a paranoia, seguido da violencia a terceiros e a irremediable morte. Os cisnes negros saen a cazar e non coñecen ás grises pombas, gústalles ir ao branco.

Para iso Aronosky sérvese da lealdade á primeira persoa, ao seguimento estrito dun personaxe co que somos levados ao seu inframundo psicolóxico, no que todo vai adquirindo un sentido lóxico aínda estando dentro da máis completa inestabilidade emocional. Cisne negro é a visión de Nina -como Pi, fe no caos era a de Max- dun mundo que a engulín, que trama ao seu arredor para inestabilizar a súa danza, dende a aparición da nova bailarina ata a actitude da súa nai cara a ela ou a propia inestabilidade que que leva consigo o personaxe do director artístico. O mundo está no seu contra, a ameaza é exterior e cara a alí céntrase a defensa, fuxindo do niño familiar, enfrontándose ao director, eliminando competencia... Esa é a percepción de Nina e a que presenciamos os espectadores, vítimas dos ataques de paranoia que van relando a confianza da bailarina e que Aronofsky se esforza en filmar baixo un in crescendo esquizofrénico.

o todo está no interior... Medo e loucura. Subxectivismo. Obsesión. A busca da perfección. Un director que persegue ao seu obxecto. Obsesivamente. Entrando no subxectivo. O medo. A loucura. Unha actriz, dous personaxes. A inocencia. A maldade. Dous mundos que se colapsan. O exterior. O interior. A busca da perfección. Fóra e dentro da pantalla. Aronofsky é perfecto. Quere selo. É obsesivo. Subxectivo. As súas películas sono. O queren selo. Bucle. Repetición. Pi ou Cisne negro. Réquiem ou O loitador. A fonte da vida. Todas. O mesmo. Busca da perfección. Con medo, loucura. Subxectivismo e obsesión. A do propio Aronofsky. Rodando o mesmo. Escribindo o mesmo. Adaptando o mesmo. Ata que sexa perfecto... O morra.